Jak oszczędzać bez wyrzeczeń? Trzy proste kroki
Badania pokazują, że większość z nas wie, że warto oszczędzać, ale trudno nam się do tego zmobilizować. Każdy moment, by zacząć oszczędzać jest dobry.
W ubiegłorocznym badaniu dotyczącym długoterminowego oszczędzania na pytanie, czy warto oszczędzać 66% dorosłych Polaków odpowiedziało "tak". Niestety, to tylko świadomość, za którą nie idą działania - tylko 18% badanych zadeklarowało, że co miesiąc odkłada jakiekolwiek pieniądze1.
Powodów z pewnością jest wiele. Z jednym z nich, czyli brakiem pomysłów jak oszczędzać na co dzień, w prosty sposób i bez wyrzeczeń, możemy poradzić sobie już dziś.
KROK PIERWSZY: ZRÓB BUDŻET
Plan przychodów i wydatków, a więc porównanie tego, ile zarabiamy do tego, ile wydajemy, to inaczej budżet domowy. Jego rozpisanie, choćby na zwykłej kartce, nie jest żadną czarną magią, wymaga jednak skrupulatności. Ile zarabiasz - to z pewnością wiesz. A wydatki? Uzupełniając tę część pamiętaj zarówno o tych dużych (czynsz, rachunki, raty kredytu, ubezpieczenie, jedzenie), jak i drobniejszych (abonamenty, prenumeraty, codziennie kupowana drożdżówka albo kupon na Totka). Należy też wziąć pod uwagę wydatki ponoszone rzadziej, ale regularnie, np. ubezpieczenie auta czy mieszkania.
KROK DRUGI: ANALIZUJ
W domowym budżecie części kosztów, mimo najszczerszych chęci, nie da się zmniejszyć - np. czynsz. Są jednak i takie, które możesz ograniczyć i to bez większych wyrzeczeń.
- Zmniejsz rachunki. Energooszczędne żarówki, gaszenie za sobą światła, odłączanie ładowarki telefonu z kontaktu, zakręcanie wody w czasie mycia zębów - to tylko kilka przykładów nawyków, których stosowanie jest prostą drogą do oszczędzania. W teorii to drobiazgi, ale składają się na całkiem spore sumy, które zostają w Twoim portfelu. Warto też spojrzeć na swoje abonamenty. Być może te, które masz, wcale nie są takie tanie i lepiej zastąpić je korzystniejszą ofertą od konkurencji? W dłuższej perspektywie zaowocuje to całkiem sporymi oszczędnościami.
- Korzystaj z promocji. Wyprzedaże, dwa produkty w cenie jednego, sezonowe obniżki - na pewno to znasz i wiesz, że często, choć nie zawsze, są korzystne. Zdarzają się również promocje, które pozwolą Ci oszczędzać lub zyskać dodatkowe środki przy okazji codziennych czynności. Najprostszy przykład to opłacanie rachunków. Credit Agricole w swojej aktualnej promocji zwróci Ci część kosztów za gaz, prąd, wodę czy telefon, o ile uregulujesz je z konta w tym banku. W ten sposób możesz zaoszczędzić do 300 zł przez półtora roku2. Innym przykładem są punkty payback, które możesz zbierać przy okazji codziennych zakupów i następnie wymienić na wybrane produkty czy usługi.
Domowy budżet to nie tylko wydatki, ale też przychody. Czy prócz wypłaty lub innego świadczenia, z którego się utrzymujesz, możesz zyskać dodatkowe środki? Czasem tak, i wcale nie wymaga to pracy po godzinach, dodatkowego zlecenia czy pracy dorywczej.
- Zrób porządki. Masz wokół siebie rzeczy, które od dawna Ci zawadzają i tylko zabierają przestrzeń w szafie, piwnicy czy pawlaczu? Dwa egzemplarze tej samej książki, nieużywany już monitor do komputera, nielubiany komplet filiżanek albo za małe wrotki? Możesz je po prostu wyrzucić, ale rozsądniej będzie wystawić je i sprzedać np. przez Internet. Nie tylko zyskasz miejsce w szafie, ale też nieco gotówki. Najlepiej od razu wpłać ją na konto oszczędnościowe.
- Drogie nawyki. Trzy złote tu, pięć złotych tam - i nawet nie wiesz kiedy z Twojego portfela uciekają całkiem spore kwoty. Papierosy, słodycze, gazety, słodkie bułki na drugie śniadanie, kawa z automatu. Te drobne zwyczaje potrafią całkiem mocno obciążyć Twój budżet. Ogranicz je lub zastąpić czymś tańszym lub zdrowszym.
- Razem taniej. Dojeżdżasz do pracy autem? Zastanów się, czy nie lepiej (i taniej) byłoby umówić się z kimś znajomym i dojeżdżać wspólnie, dzieląc się kosztami paliwa. Korzystasz z komunikacji miejskiej? Na pewno wiesz, że bilety miesięczne albo kwartalne są tańszy niż te jednorazowe. Kupujesz często przez Internet? Może warto kupować razem z koleżanką i płacić za dostawę po połowie zamiast dwa razy?
KROK TRZECI: SKARBONKA
Oszczędzać możemy przez ograniczenie wydatków (kupujesz mniej), zmianę nawyków zakupowych (kupujesz taniej), ale przede wszystkim przez regularne odkładnie określonych kwot. Ekonomiści radzą, aby odkładać ok. 10% naszych miesięcznych zarobków. Jeśli uważasz, że nie jest to możliwe, zacznij małymi kroczkami. Kiedyś służyły do tego świnki-skarbonki. Dziś o wiele wygodniej i rozsądniej jest korzystać z usług, które oferuje większość banków. Możemy odkładać na konto oszczędnościowe określoną sumę raz w miesiącu, ale też odkładać drobne kwoty przy okazji zakupów. Są to tzw. zaokrąglenia - gdy np. płacimy za zakupy 9 zł, bank pobiera z naszego konta 10 zł, a 1 zł różnicy (czyli właśnie zaokrąglenie) trafia na nasze konto oszczędnościowe. Wysokość zaokrąglenia możesz ustalić samodzielnie. Nie są to duże sumy, ale pod koniec miesiąca zaoszczędzona w ten wygodny i praktycznie nieodczuwalny sposób kwota może nas pozytywnie zaskoczyć. Czasem oszczędności z zaokrągleń możesz jeszcze powiększyć: wystarczy, że korzystasz z konta w Credit Agricole, a bank każdą zaoszczędzoną z zaokrągleń kwotę podwoi. Przykładowo, jeśli odłożysz 20 zł miesięcznie, bank doda Ci kolejne 20 zł - i łącznie będziesz mieć 40 zł. W ten sposób można zyskać aż do 500 zł rocznie3.
"Ziarnko do ziarnka aż zbierze się miarka" - to popularne przysłowie ma w sobie wiele mądrości dotyczącej oszczędzania. Mądre nawyki i regularne działanie, nawet przy stosunkowo niewielkich kwotach, mogą nam przynieść spore efekty. A przecież o to właśnie w oszczędzaniu chodzi.
1 "Oszczędzanie długoterminowe - opinie, postawy i oczekiwania polskiego społeczeństwa", TNS Polska dla Związku Banków Polskich; badanie dostępne tutaj
2,3 Szczegóły promocji "Nawet 1000 zł premii w Twojej kieszeni" dostępne są tutaj